Ölçeklenebilir İş Modeli Tasarlama Yöntemleri

Büyümeyi ölçeklemek için ise ölçülebilir metriklere sahip iş modelleri tasarlama yeteneğine sahip olmak oldukça kritik.

Günümüzün en başarılı şirketlerinin çoğu, kârlılık elde etmek için ölçeklenebilir işler yaratma gerekliliğinin farkında. Büyümeyi ölçeklemek için ise ölçülebilir metriklere sahip iş modelleri tasarlama yeteneğine sahip olmak oldukça kritik.

İş modeli inovasyonu, girişim veya büyük kurum fark etmeksizin birincil önceliğini korumakta. Hiçbir yönetim faaliyeti, şirketin vadedilen değeri nasıl oluşturup, ulaştırıp, tutundurduğundan daha önemli değildir. Bu şartı gerçekleştirmenin olmazsa olmazı ise hangi müşterinin değere; nerede, hangi şartlar altında, nasıl ulaşmak istediğinin keşfedilmesi ile mümkün olmaktadır. Ölçeklenebilirlik kârlı büyüme mekanizmalarının oluşturulması ile ilgili olması dolayısıyla hem şirket/girişim yöneticileri hem de yatırımcılar için dikkat çekici metrik olarak karşımıza çıkmakta.

Christian Nielsen ve Morten Lund’un MIT Sloan raporu için yaptığı 90’dan fazla İskandinav firma ve Apple, Google vb. şirketlerle yaptığı araştırmada keşfettikleri 5 adet patika bulunmaktadır. Bunlar; yeni dağıtım kanalları oluşturmak, geleneksel kapasite kısıtlarından kurtulmak, sermayeyi dışarıya kaydırmak, müşterilerin ve partnerlerin birden fazla rol üstlenmesini sağlamak, rakiplerin de dahil olabileceği platform yapısını oluşturmaktır.

1) Yeni Dağıtım Kanalları

Yeni kanallar eklemek bilindik bir yöntem olsa da bunun bir iş modeli değişikliği ile ilişkilendirdiğinizde asıl değeri ortaya çıkmaktadır. Aynı araştırmada yer verilen Danimarkalı Sea Food şirketi örneğine bakacak olursak, yalnızca lüks restoranlara deniz ürünleri sağlayan şirketin, ürünlerini son kullanıcılara restoran kalitesinde deniz ürünlerini erişilebilir fiyatlar ile sağlayarak şirketini ölçeklenebilir bir modele çevirdiğini görebiliriz. B2B’den B2C’ye dönen model ile marka yeni satış kanallarını ölçeklenmek için tekrar tasarlamanın güzel bir örneğini bize gösteriyor.

2) Kapasite Sınırlarından Kurtulmak

Kapasite sınırlarını aşmak sektörden sektöre değişebilir, GOOINN olarak her ay yayınladığımız sektör raporlarında her sektörün kendine ait pazar dinamiklerini değerlendirerek bu konuya açıklık getiriyoruz. Örneğin bir ilaç endüstrisinde araştırma maliyetlerini düşürmek için dış kaynak kullanımı kapasitenizi verimli kullanmanın bir yöntemi olacağı gibi, kurumlara araştırma işi yapan bir firma iseniz büyük kurumlara yaptığınız araştırmalara ayıracağınız kaynakların verimliliğini artırmak için küçük ölçekli firmalara küçük çıktılar sunacağınız raporlamaları devreye alabilirsiniz. Kapasite yönetimi fiyatlandırılabilir saat/kişi/cihaz vb. metriklerle verimli hale getirilebilecektir, bu da ölçeklenebilir olmanızı sağlayacaktır.

3) Sermayenin Yönünü Değiştirmek

Şirketlerin finansal kararlarını veren rolün nakit kaynakları doğru kullanması ölçeklenme için kritik önem taşımaktadır. Parasal bir kaynağın içeride veya dışarıda oluşturacağı etki iyi hesaplanmalı kısa/uzun vadeli sonuçları değerlendirilmelidir. İç faaliyetlere ayrılan kaynağın dışarıya açık hale getirilmesi doğru iş modeli ile desteklendiğinde önemli ölçeklenme potansiyellerini de beraberinde getirmektedir. Danimarkalı Sky-Watch drone üretim firmasının ürünlerini yalnızca iç kaynaklar ile geliştirme yaklaşımı yerine dışarıya açık hale getirerek üzerine dış kaynakların yazılım ve donanım geliştirmeye fırsat vermesi buna iyi bir örnek olacaktır.

4) Müşterilere/Partnerlere Yeni Roller Çizmek

Şirketler birlikte iş yaptığı partnerlerin neye değer verdiğine dikkat etmelidir. Şirket yöneticileri değer tekliflerini optimize etmek ve ölçeklenmeyi sağlamak için partnerlerinden edindiği bilgiye ihtiyaç duymaktadır. İş ortaklarınızın kaynaklarını kullanabilecek akıllı yöntemleri keşfetmek sizin kilit sonucunuz olmalıdır. Bunu günümüzde popülerleşene sadakat çözümleri ile sağlamak mümkün olabilmektedir. Örneğin şirketlerin kullandığı; arkadaşını getir-indirimi götür programları, dijital araçlara davet ettiğiniz kişi kadar kazandığınız krediler, müşterilerinizi indirimler ile bir topluluğa çevirerek onlardan sizin için satış yapmalarını sağlayabileceğiniz temsilcilik modelleri ölçeklenebilir büyüme için kullanılabilecek yöntemler arasında yer almaktadır.

5) Platform Haline Gelmek

Şirketlerin ve girişimlerin platform olma stratejisi en sık kullanılan ölçeklenme stratejilerinden biridir. Bu stratejiyle hareket edilecekse yola “Rakiplerimi nasıl partnere hatta ve hatta müşteriye çevirebilirim?” sorusuna cevap bulunarak çıkılmalıdır. Buna en iyi örnekler e-ticaret pazar yeri çözümleri olarak verilebilir, e-ticaret firmaları rakip oldukları konvansiyonel mağaza sahiplerini platform yapısı ile bünyelerine dahil ederek rekabeti müşteri-hizmet veren ilişkisine çevirmiştir. Bu yaklaşım ile eski rakipleriniz sağladığınız kolaylık ver erişim ile sizin için değer üreten ve ödeyen müşterilere dönmüş olacaktır.

Business Model.png

Sonuç olarak, hızlı ölçeklenebilmek için iş modelinizin tek bir kısmına odaklanmak yerine daha geniş çaplı bir yaklaşım ile her noktasının ölçeklenebilir değerler sunabileceğinin farkında olmalısınız. Yaptığınız denemelerin sonuçlarının etkilerini daha iyi analiz edebilmek için ise doğru ölçüm metriklerini belirlemeli ve kendinize bu konuda dürüst davranmalısınız.

Eğer bu tarz konular hakkında daha fazla ilham veren içeriğe ulaşmak istersen Gooinn İnovasyon Bültenine abone olabilirsin. 🚀

Ek olarak bizi sosyal medya hesaplarımızdan takip edebilir veya info@gooinn.co mailinden bizlere her zaman ulaşabilirsiniz.